 |
Sokak Sütçüleri geri geldi.Ama bu sefer daha organize. |
Sütcünüz sokaklarda süt teslimat turunda.
Süt, sudan daha ucuz hale gelirildiğinden artık çiftçiler , süt üreticileri süt ürünlerini günlük olarak kendileri kapılara teslim etmeye başladılar. Sütcü Hasan süt endüstrinin gerçekten ne kadar zor durumda olduğunu göstermek için sahada olanları anlattı kendi yaşadıklarını paylaştı.
Karanlık ve tamamen sessiz mahallelerde sokak sütcüsü biraz gülünç görünebilir. Sabah Saat 05.00 ‘de Çıplak-yanaklı sütçü inek kokulu pantolon giyiyor ve her elinde iki süt şişesi ile sokağa çıkıyor.
“Kısmen tüm bölgeye hakim olmak ve kısmen sütü tüm müşterilere zamanında teslim etmenin tek yolu bu” diye konuşuyor. Aynı anda müşteriden ücretini alırken. Aslında suğutuculu bir minibüs kullanıyor, çok acele etmesine gerek yok) “ama yine minnettarım işlerim iyi ” diyor. Başka bir müşteriye doğru hareket ettiğinde.
55 yaşındaki Çiftçi Hasan, kırsal bir sütçü. Ülkede sadece 9 bin kalınan kişilerden biri. Gelecekte durumun daha da kötü olacağının göstergesi. Bu yıllarda ekonomik sıkışıklık yaşayan diğer süt çiftçilerinin gidişlerine ve gelişimine kıyasla çok daha az tehlike altında. Çünkü kendisi sütü daha iyi fiyatlardan satıyor. Ulusal Çiftçiler Birliği yönetim kurulu başkanı tarafından “ringde dayak yiyen boksörler” olarak nitelendirildi.
İlginç görünebilir ama Çiftçi Hasan, sütçülerin hayatının ne kadar zor olduğu konusunda ciddidir. “25 yıl önce başladığımda sabah 5.00’da kalkıyordum, öğlen işim bitiyordu ve öğleden sonra okey oynamak için bazı sütçü arkadaşlarım vardı. Artık yok. “Sonra, hüzünlü bir kahkaha atıyor. Artık gece yarısından öğleden sonra saat 1’e kadar çalışıyorum. Daha sonra da ineklerle ilgilenmem gerekiyor çünkü hanım da yaşlandı.
Günde üç bardak süt içen kadınlar, bir beden daha küçükler, az tüketen kadınlar iki kat daha erken ölüyorlar. Yeni araştırmalar gösteriyor ki süt içmek ömrü uzatıyor.
Süpermarketlerdeki fiyat savaşları dolayısıyla süt bazı marketlerde sudan ucuza dolaplarda ancak yer bulabiliyor. Sütün sudan ucuza satılıyor olması aslında sonun başlangıcı olarak görülmelidir.
Köylü süt üreticisinin maliyeti , hiçbir zaman çiftlik maliyetlerinin altında olamaz. Ucuz sütun gerçek maliyetini aslında müşteri aldığı diğer süt ürünleri ile ödüyor bir şekilde. Diğer süt ürünlerinde kullanılan katkı maddeleri aradaki farkı sektöre kar olarak bırakıyor. Dürüst ürünler ile ucuzcu marketlerde rekabet etmeleri çok zor.
Süt krizi geliyor. sütler sudan daha ucuza gelirken darbe üstüne darbe alan çiftçiler sokaklarda süt dökmeye başlayabilirler.
Süt, yumurta, ekmek, tereyağ, yerel bal ve peynir gönderen bir çiftcimiz geçimini ancak sağlayabilir. O da çevresinde köylü komşularından bazı ürünleri alarak. Sütcü Hasan ‘ın bütün müşterilerine 13 saatten daha az bir sürede hizmet etmek için arkadaşlarından uzaklaşması tamamen kendisini çalışmaya vermeye gerekiyor.
Dört yıl önce yaklaşık 1,100 müşterisi vardı. Bazıları öldü. Bazıları, eve teslim eden rakiplerinin çoğalması nedeniyle “artık süt istemiyoruz” diye talimat veren notlar yazmış, bazıları özür mektubu yazmışlar ve sütcülerini değiştirmişler.
Artık çok daha profesyonel ve hijyenik çalışan firmalar işi ele almış ve çok daha iyi kalitede sütü çok daha iyi fiyatlara teslim eder olmuşlar.
Onlarla para görüşmeleri sonucunda Sütcü Hasan da bu firmalardan biriyle çalışmaya başlamış. Şimdi çok daha iyi kazanıyor ve daha rahat. Yine eskiden olduğu gibi öğleden sonra arkadaşları ile okey oynamaya gidebiliyor çünkü evde ilgilenmesi gereken sayıda ineği yok. Sadece 2 inek onlarıda alışkanlık olarak tutuyor, ömürlerini tamamladığında onlarda gidecek.