Çiğ Süt Satışı Yasak mı ?

Çiğ süt satışı yasak olarak bilinse de aslında yönetmelikler ile bağlayıcı bir şekilde tanımlanmıştır. Günlük Taze çiğ süt satışı ile ilgili son yönetmeliği bu adreste bulabilirsiniz.  Son aşamasında olan  yasalar karşısında her ne kadar tutsak gibi görünüyor  ise de tüketiciler müşteriler onun değerini veriyor, piyasada sahip çıkıyor. Açık süt satışı zararlı olarak bilinen uyuşturucu maddeler gibi satışı yasak tüketimi serbest olan çiğ süt de kamu tarafından da kurallarını bilmiyor. Ve halen sanki toplum sağlına zararlı yabancı, uyuşturucu bir malzeme gibi muamele görülmesini sürdürüyor.

Devlet yöneticileri,  otoriteleri, sanayiciler ve sanayicilerin desteklediği bilim insanları  çiğ sütü kötü gözle  gör de, ona halk dilini kullanarak ve mahalle arası bir kelime ile sokak sütü  deseler de günlük süt, perakende satışlarda tüm diğer rakiplerinin önünde yer alıyor. Tüketimi ucu boş bırakılan  yasaklara ve yasak koyanların kararsızlıkları karşısında çoğalmaya başlıyor. Halbuki açık süt satışı dünyanın bir gerçeğidir. Tıpkı yumurta gibi.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 2015 yılı verilerine göre 18,5 milyon ton çiğ süt üretiminin 8,5 milyon tonunu süt üreten fabrikalar  toplayarak  süt ve süt ürünlerine dönüştürerek marketlere sunmuşlardır. 10 milyon ton süt sokaklarda direkt ev hanımlarının tencerelerine girmiş, mutfaklarda kaynayıp süt yveya yoğurt olarak tüketilmişlerdir.

Bu evlerin birçoğunda da kendi tüketimi için peynir ve kefir üreten, küçük bebeğine sanayi yoğurdu yedirmek istemediği için bebeğine ev yapımı yoğurdu yediren annelerin varlığından haberdarız.

15-20 yıl önce günlük taze çiğ süt fakir olarak görülen ve gelir seviyesi az çekirdek aileler tarafından tüketiliyor olarak biliniyordu. Dünyadaki değişim ile birlikte ülkemizde de gelişmeler yaşanmış  ve ‘gerçek gıda’ anlayışı ile, yüksek eğitim düzeyine sahip aileler ve maddi refah düzeyi yüksek evlerde de sanayiye ulaşmamış doğal gıdaların tüketimine ilgi arttı.

Günlük taze çiğ sütün perakende satışının düzenlenmesi ve kayıt altına alınabilmesi zor kullanarak satışının önlenmesi değil, satışına marketlerde  ve kurumsal işletmelerde izin verilmesi ile sağlanabilir. Ancak bu sayede çiğ sütün satışını kontrol edebiliriz.

Çiğ Süt Satışın Yasak Olmaması için ;

• Sütün kaynağı sağılan inek sürüleri hastalıklardan ari sürüler olmalıdırlar. Bu arilik ineklerin hayvanlara ve hayvanlardan insanlara bulaşabilecek zoonoz hastalıkların, Brucelloz ve Tüberküloz gibi hastalıkların olmayacağı anlamına gelmektedir.

• Çiğ olarak satılan günlük taze süt incelenerek somatik hücre sayısı 400.000 ad/ml’den daha aşağıda olduğunun belgelenmesi gerekir.

• Günlük taze çiğ sütün ml’sindeki bakteri sayısı 100.000 ad/ml’den daha az olmalıdır.

• Taze çiğ Süt, sağımdan hemen sonra+4 ⁰C dereceye anide soğutulmalı ve tüketilinceye kadar bu sıcaklığın üzerine çıkılmamalıdır. Bu ancak sağlam bir soğuk zincir ile mümkün olmaktadır.

Çiğ Süt üretimi yapan süt çiftlikleri bakanlık yetkililerince denetlenmeli ve alınan çiğ süt numuneleri
– Somatik hücre
– Bakteri
– Fosfataz
– Donma noktası
– Antibiyotik vs.. kalıntı tespiti gibi çeşitli testlerden geçirilmelidir.

Çiğ süt üreten ve satışını gerçekleştirmek isteyen süt üretim çiftlikleri bu standartlara sahip olduktan sonra rahatlıkla kendi süt ve süt ürünleri toptan veya parekende pazarlayan  süt çiftliği statüsüne geçebilmelidir. Toptan süt satan süt çiftlikleri bu stratejilerini değiştirerek açık süt satışına yani parekende çiğ süt satışına da başlayabilirler.