Cezayir’de yatırım mevzuatının alt yapısını, 28 Temmuz 2022 tarihli ve 50 Sayılı Cezayir Resmi Gazetesinde yayımlanan 22-18 Sayılı Yeni Yatırım Kanunu oluşturmaktadır.
Bu Kanun’da geçen yatırım kavramı; üretime ve üretim kapasitesinin iyileştirilmesine dönük yeni aktiflerin oluşturulması, artırılması, iyileştirilmesi veya yatırımcı bir şirketin sermayesine ortak olunması ile yurtdışında bulunan bir yatırımın Cezayir’e taşınması şeklinde tanımlanmıştır.
Kanun’da öngörülen teşviklerden yararlanılabilmesi için, yatırımın gerçekleşmesinden önce Cezayir Yatırımların Teşviki Ajansı’na (AAPI-Agence algerienne de promotion l’investissement) başvuru ve kayıt olunması gerekmektedir.
Yeni Yatırım Kanunu ile teşvik verilecek sektörler belirlenmiştir. Buna göre;
-Madencilik ve taş ocakları,
-Tarım ve balıkçılık,
-Sanayi, gıda sanayi, ilaç sanayi, petrokimya,
-Hizmetler ve turizm,
-Yeni ve yenilenebilir enerjiler,
-Bilgi ve iletişim teknolojileri
sektörleri teşvik verilecek sektörler arasında yer almaktadır.
Kanun’da yatırım teşvikleri 3 ana başlıkta belirlenmiştir.
- Sektörler Rejimi Teşvikleri; Kanun’da belirlenen sektörler için yatırımın gerçekleştirilmesi aşamasında ithal edilen mallar için Gümrük Vergisi ile ithal edilen veya yerelden temin edilen mal ve hizmetler için KDV’den muafiyet, 10 yıl boyunca emlak vergisi muafiyeti, 3 ila 5 yıl boyunca Kurumlar Vergisi (IBS) ve Mesleki Faaliyet Vergisi (TAP) muafiyeti,
- Kalkınmada Öncelikli Bölgeler İçin Ek Teşvikler: Ülkenin güneyi, yüksek platoları ile doğal zenginlikleri olan bölgelerde yapılacak yatırımlar için sektörler rejimi için belirlenen teşviklere ilaveten 5 ila 10 yıl boyunca Kurumlar Vergisi (IBS) ve Mesleki Faaliyet Vergisi (TAP) muafiyeti,
- Ulusal Ekonomi İçin Özel Önem Taşıyan Yatırımlar: Yatırımın ulusal ekonomi için özel önemi haiz olması durumunda sektörler rejimi için belirlenen teşviklere ilaveten 5 ila 10 yıl boyunca Kurumlar Vergisi (IBS) ve Mesleki Faaliyet Vergisi (TAP) muafiyeti, özellikle yatırımın altyapı ihtiyaçları için kamu yardımı, hak kazanılan teşviklerin alt yüklenicilere transfer imkanı.
Bu teşviklerin yanısıra, yatırımcılara kamunun mülkiyetinde bulunan taşınmazlar arasından arazi tahsisi yapılabilecektir.
Yabancı yatırımcılarla Cezayir Devleti arasında hukuki anlaşmazlık yaşanması halinde, uluslarararası anlaşmalardaki hükümler saklı kalmak şartı ile anlaşmazlıkların çözümünden Cezayir yetkili mahkemeleri sorumlu olacaktır. Mahkeme kararlarının Ulusal Yatırım Yüksek Konseyi’ne sunulması ve görüş alınması esastır.
Yabancı yatırımcılar, yatırım sermayelerini banka kanalı ile resmi yollardan Cezayir’e getirmeleri şartıyla, yatırımın maliyeti ve net reel üretim miktarları esas alınarak ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenecek şirket karlarını, yine banka kanalı ile yurtdışına transfer etme hakkına sahip olabileceklerdir.
Bu Kanunun uygulamasına ilişkin Uygulama Yönetmelikleri bilahare çıkarılacaktır.