BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika Cumhuriyeti) Topluğunu’nun 15. zirvesi 22-24 Ağustos 2023 tarihlerinde Güney Afrika Cumhuriyeti’nin (GAC) Johannesburg şehrinde yapıldı.
Sandton Kongre Merkezi’nde yapılan BRICS zirvesinde Arjantin Cumhuriyeti, Mısır Arap Cumhuriyeti, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti, İran İslam Cumhuriyeti, Suudi Arabistan Krallığı ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin 2024 yılı Ocak Ayı itibarıyla BRICS’e tam üye olarak davet edilmesine karar verildi. “BRICS ve Afrika: Karşılıklı Hızlandırılmış Büyüme, Sürdürülebilir Kalkınma ve Kapsayıcı Çok Taraflılık için Ortaklık” teması altında düzenlenen zirvede, ortak para birimi oluşturulması yönünde ise bir karar çıkmadı.
İlk resmi toplantısı 2009 yılında Rusya’da yapılan ve 2011 yılında GAC’ın katılması ile BRICS halini alan Platformunun 15. zirvesinde ilave olarak, 2024 yılında 16.’sı yapılacak BRICS Zirvesinin Rusya’nın Dönem Başkanlığı’nda Rusya’nın Kazan şehrinde yapılması yönünde tam destek açıklandı.
Halihazırda dünya nüfusunun %40’ından fazlasını, küresel GSYİH’nın yaklaşık %23’ünü, Dünya yüzölçümünün %30’unu ve küresel ticaret hacminin %18’ini temsil eden BRICS Bloğu yeni katılacak 6 ülke ile birlikte toplamda 11 üyeye ulaşacak. 20’den fazla ülkenin katılmak için resmi olarak başvuruda bulunduğı BRICS Zirvesinde, bu genişlemenin Blok için yeni bir başlangıç olduğu ve BRICS’in ilerleyen dönemlerde başka yeni üyelerin katılımına da açık olacağı vurgulandı.
Rusya Devlet Başkanı Putin’in çevrimiçi olarak katıldığı Zive’de ayrıca, üye ülkeler arası dış ticarette ödemelerin artan oranda yerel para birimleri ile yapılması ve BRICS Kalkınma Bankası’nın (New Development Bank) Yuan, Rand ve Brezilya Real’i cinsinden daha fazla kredi kullandırmasına yönelik prensip kararları alındı.
Zirve süresince, Güney Afrika Elektrik Bakanlığı ve Çin arasında enerji alanında 8 Çinli şirket/kuruluş ile MOU’lar imzalandı. Bu kapsamda Çin, ülkede uzun süredir yaşanan elektrik kesintilerinin etkisini azaltmak amaçlı GAC’a jeneratörler, güç kaynağı araçları ve PV enerji depolama tedarik sistemleri bağışlayacığını duyurdu. Toplamda 667 milyon Rand tutarında olan 6kw ile 200kw arasında değişen jeneratör ve diğer ekipman bağışları sonrası ülkedeki hastane gibi 500’den fazla kamu tesisinin artık kesintisiz olarak enerjiye erişmesi beklenmektedir.
Zirve kapsamında toplanan BRICS İş Konseyi tarafından yayınlanan ticaret ve yatırıma dair ortak bildiride ise, BRICS ülkeleri arasındaki ticaretin 2022 itibarıyla 162 milyar dolara ulaştığı belirtilerek üye ülkeler arasında ticari engelleri azaltma, ticareti kolaylaştırma ve yatırımları teşvik etme konusunda çalışmalar yapmak üzere çalışma grupları kurulduğu ve çeşitli mutabakat zabıtları imzalandığı duyuruldu.