İtalya Sanayiciler Konfederasyonu (Confindustria) Etüd Merkezi tarafından Aralık 2023 dönemi için hazırlanan “Congiuntura Flash” başlıklı makro ekonomik projeksiyonlar kapsamında, İtalya’da enflasyon oranının gerilediği ancak faiz oranlarının hala yüksek olmaya devam ettiği, ekonominin zayıf olmayı sürdürdüğü, yüksek kredi maliyetlerinin yatırımları engellerken, işgücünün tüketimi desteklemediği, 2023 yılında rekor kıran turizm sektörünün İtalya ekonomisini ayakta tuttuğu, İtalyan ihracatının Avro Bölgesi’ndeki kırılgan tüketim karşısında toparlanmakta zorluk çektiği, ABD ekonomisinin sağlıklı olduğu, gelişmekte olan ekonomilerin neredeyse tamamının büyümeye devam ettiği belirtilmektedir.
Confindustria Etüd Merkezi tarafından İtalya ekonomisi hakkında yayınlanan konjonktürel makro ekonomik projeksiyonların geniş özeti aşağıda yer almaktadır:
EKONOMİK DURGUNLUK SÜRECİ
Üçüncü çeyrekteki 0,1% büyüme oranının ardından 4. çeyrekte İtalyan GSYH‘sının yatay seyretmesi beklenmektedir. Hem hizmetler hem de sanayi sektörü zayıf kalmayı sürdürmektedir. Enflasyondaki gerileme ekonomiye yardımcı olmaktadır. Faiz oranları birkaç ay daha yüksek seviyelerde kalmayı sürdürecek ve kredi maliyetleri yüksek olmaya devam edecektir. Dünya ticareti ve İtalya ihracatı, savaşlar ve belirsizlik nedeniyle gerçek bir ivmeden yoksundur. Doğalgaz ve petrol maliyetleri artmamış, ancak tarihsel bazda yüksek kalmaya devam etmiştir (Aralık ayında 39 €/mwh ve 79 $/varil).
ENFLASYON
İtalya’da enflasyon, tüm bileşenlerdeki olumlu eğilim sayesinde Kasım ayında tekrar düşmüştür (+%1,7’den +%0,7’ye). En fazla düşüş enerji fiyatlarında gerçekleşirken (-%19,7’den -%24,4’e), gıda (+%6,3’ten +%5,8’e) ve diğer mal (+%2,9’dan +%2,4’e) ve hizmet (+%4,1’den +%3,7’ye) fiyatları yavaşlamaya devam etmiştir. Çekirdek enflasyon (+%3,1) ise hala yüksektir.
FAİZ ORANLARI
Aralık ayında ABD Merkez Bankası/FED (%5,50, son artış temmuz ayında) ve Avrupa Merkez Bankası/ECB (%4,50) faiz oranları sabit kalmıştır. ABD’de vadeli işlemlerin ana hatlarının çizildiği senaryo kapsamında, ilk indirimin Mart 2024’te yapılması öngörülmektedir ve bu faizlerin 7 ay boyunca en yüksek seviyelerde seyrettiği anlamına gelmektedir. Avro Bölgesi’nde de piyasalar 2024’te kesintilerle birlikte benzer hamleler beklenmektedir. ABD’de (ve Avrupa’da) faizlerin yeni artırımı riskide göz ardı edilememektedir ancak gerilime kaydeden enflasyon bunu daha az olası hale getirmektedir.
HİZMET SEKTÖRÜ
Confindustria Etüd Merkezi ve TeamSystem tarafından hazırlanan RTT Endeksi Ekim ayında hizmet faaliyetlerinde daralmaya işaret etmeye devam etmiştir. Hizmet sektöründeki faaliyetlerde daralma, PMI Endeskine (Purchasing Managers Index) göre Kasım ayında hafiflemiş olsa da (47,7’den 49,5’e), sektörde iş dünyası güveninin daha da aşınmasından ötürü devam etmiştir.
SANAYİ SEKTÖRÜ
Çok az olumlu geçen 3. çeyreğin ardından (+%0,2 katma değer, -%2,1 trend), 4. çeyrekte sanayi için dalgalanmalar öngörülmektedir. Ekim ayında RTT, stoklama nedeniyle ciroda artış olduğunu bildirmiştir: Üretim -%0,2 (yıl başından bu yana -%2,0) gerilemiştir sektörlerin yarısı gerilemekte (tekstil -%11,3 trend), yarısı ise büyümektedir (ilaç +%10,4). Kasım ayında imalat PMI endeksi düşmüştür (44.9’dan 44.4’e), ancak iş güven endeksi toparlanma göstermiştir (96.1’den 96.6’ya).
KREDİLER VE YATIRIMLAR
Ekim ayında, İtalyan şirketleri için kredi maliyeti yeniden yükselmiştir (ortalama %5,46, küçük şirketler için %5,95), ancak kredi arzındaki düşüş yavaşlamıştır (yıllık -%6,7’den -%5,5’e) ve takipteki krediler azalmıştır (19 milyar). Zorlu kredi koşulları, yatırımları finanse etmek için kredi kullanımını azaltmaktadır: Tesis ve makine yatırımları üst üste ikinci düşüşünü kaydederken (3. çeyrekte -%0,9, 2. çeyrekte -%0,4), inşaat yatırımları 2. çeyrekteki keskin düşüşün ardından toparlanmıştır (konut dışı binalarda +%0,6, konutta +%0,4). Toplam yatırımlar 2. çeyrekteki düşüşün (-%2,0) ardından 3. çeyrekte hafif bir düşüş göstermiştir (-%0,1).
İHRACAT
Üçüncü çeyrekteki toparlanmanın ardından Ekim ayında İtalya’nın ihracatı, özellikle AB dışına (OPEC ve ABD) yönelik ihracat sayesinde artmıştır. Ancak 2023’ün son ayları için projeksiyonlar zayıf kalmaya devam etmektedir: İtalyan imalat mallarına yurtdışından gelen talep daha yavaş bir hızda da olsa azalmıştır; Kasım ayında dünya ticaret beklentileri hala negatiftir.
AVRO BÖLGESİ
Avro Bölgesi’nde hane halkı tüketimi altı ay boyunca durduktan sonra 3. çeyrekte büyümeye geri dönmüştür (+%0,3). Ancak tüketici güveni, kademeli bir toparlanmanın ardından Ekim ve Kasım aylarında kötüleşmiştir (3. çeyrekte -16,3 olan ortalama -17,4), özellikle de ekonomik duruma ilişkin beklentiler (-23,3’ten -25,4’e) kırılgan bir görünüme işaret etmektedir.
ABD
Üçüncü çeyrekte GSYH, net ihracat hariç tüm bileşenlerin katkısıyla (tüketim +%0,6) yukarı yönlü yenilenmiştir (+%1,2’den +%1,3’e); konut yatırımları dokuz çeyrek sonra büyümeye geri dönmüştür. Sanayi üretimi Ekim ayında düşmüştür (-%0,6), ancak “Chicago Satın Alma Müdürleri Endeksi”ndeki (Chicago Purchasing Directors Index) artış (44,0’dan 55,8’e) Kasım ayında bir toparlanmaya işaret etmektedir. Tüketici güveni güçlü bir şekilde iyileşmiştir.
GELİŞMEKTE OLAN PİYASALAR
Bu piyasaların neredeyse tamamı büyümektedir. Çin‘de imalat, iç talebe bağlı yeni siparişlerle yeniden büyürken, dış talep zayıftır. Rusya‘da bile büyüme canlıdır, siparişler artmaktadır ancak dış talep zayıf durumdadır. Hindistan‘da sanayi aylardır yüksek oranda büyümektedir ve enflasyonist maliyet baskıları en aza inmektedir. Sadece Brezilya‘da sanayi daralmaya devam etmektedir ve siparişler düşmektedir.
Kaynak: https://www.confindustria.it/home/centro-studi/temi-di-ricerca/congiuntura-e-previsioni/dettaglio/congiuntura-flash-dicembre-2023